انرژی هسته ای به طور کلی برای سلامت انسان ایمن و غیر زیان آور تشخیص داده شده است. اما وقتی اشکالی در تاسیسات هسته ای رخ دهد، می تواند موجب گسترش انتشار پرتوهای رادیواکتیو و به مخاطره افتادن سلامت انسانها شود و حتی یک نیروگاه هسته ای متوسط را به نامی مشهور و به یادماندنی مثل “چرنوبیل” تبدیل کند. با این حال، انفجار در نیروگاه هسته ای چرنوبیل روسیه تفاوت های زیادی با حوادث اخیر نیروگاه هسته ای فوکوشیمای ژاپن دارد که در اثر زمین لرزه دچار مشکل شده است. تمام کارشناسان معتقدند که این دو حادثه به هیچ وجه دارای وضعیت مشابه نیستند. انفجارهای هیدروژنی روزهای اخیر که در راکتورهای نیروگاه فوکوشیمای شماره یک رخ داد، باعث مجروح شدن ۱۱ نفر شد و صدمات زیادی به این راکتورها وارد کرد و این مسئله نگرانی از احتمال ذوب شدن این راکتورها و انتشار پرتوهای رادیواکتیو خطرناک را افزایش داده است. نتیجه آزمایش کنترل پرتوهای رادیواکتیو در بیش از ۱۶۰ نفر که در نواحی اطراف نیروگاه فوکوشیما بودند، مثبت اعلام شد و ۱۷ نفر از خدمه یک بالگرد آمریکایی که در حال امدادرسانی در آن نواحی بودند نیز با سطح پائینی از پرتوهای رادیواکتیو آلوده شده اند، اما پس از شستشوی بدنشان با آب و صابون دیگر نشانه ای از آلودگی مشاهده نشده است. دیوید برنر، رئیس مرکز تحقیقات رادیولوژیکی دانشگاه کلمبیا معتقد است که سطح تشعشات در حال حاضر پایین است، اما پس از ۲۴ تا ۴۸ به سطح بحرانی خواهد رسید. اکنون که عموم مردم از این که چه اتفاقی در نیروگاه ژاپن رخ خواهد داد، دچار اضطراب شده اند و به همین خاطر بررسی نوع پرتوهایی که هر روز مردم با آن در ارتباط هستند و خطری که پرتوگیری بیش از حد ایجاد خواهد کرد، از اهمیت شایانی برخوردار است. دکتر جیمز ترال، رئیس دانشکده رادیولوژی آمریکا می گوید: من نگران این هستم که افکار عمومی بر ضد انرژی هسته ای تحریک شود و بار دیگر شاهد رکود این منبع انرژی در جهان باشیم. وی می افزاید: اگر نگاهی واقع بینانه به انرژی هسته ای داشته باشیم متوجه خواهیم شد که پیامدهای آن برای سلامت انسان بسیار کمتر از هر نوع انرژی تولید شده از منابع فسیلی است. آلاینده ها و پرتوگیری پرتوهای هسته ای نامرئی است و نمی توان آن را بو یا مزه و یا حتی لمس کرد. چهار نوع “پرتو یون ساز” ابتدایی وجود دارد که در حقیقت به نوری گفته می شود که دارای انرژی لازم برای یونولیزه کردن اتم است و آن را به ذرات شارژ شده تبدیل می کند. ذرات “آلفا” نسبتا سنگین هستند و زمانی که پخش می شوند قادر به نفوذ در پوست انسان یا لباس نیستند، اما اگر به نحو دیگری وارد بدن شوند، خطرساز خواهند شد. پرتوهای “بتا” می توانند موجب صدمات پوستی شوند و از لحاظ داخلی نیز برای بدن زیان دارند. اشعه های “گاما” و “اکس” نیز نورهای نامرئی پرانرژی ای هستند که می توانند به بافت های سلولی آسیب برسانند و بیش از سایر تشعشات برای بدن مضر هستند. اندازه گیری میزان دقیق پرتوهایی که تاکنون به بدن یک انسان تابیده شده، غیرممکن است. پرتوگیری به انرژی جذب شده توسط بدن از تابش مواد رادیواکتیو یا همان پرتوهای پرانرژی نامرئی نور که موجب واکنش های شیمیایی می گردد، گفته می شود. وقتی افرادی را در پوشش یونیفورم های مخصوص با دستگاه های موسوم به “شمارشگر مولر” در دستانشان می بینید، آنها در حقیقت مشغول اندازه گیری آلاینده های رادیواکتیو در محیط می باشند. تحقیقاتی که از سوی شورای ملی محافظت پرتوی آمریکا به انجام رسید حاکی از آن بود که تقریبا نیمی از کل پرتوهایی که وارد بدن مردم آمریکا می شوند از طریق آزمایشات پزشکی مثل سی تی اسکن و یا شیمی درمانی رخ می دهد. اما پرتوهای دیگری نیز هر روز از طریق نور خورشید، ستارگان و خاک به بدن انسان منتقل می شود. هر انسان به طور متوسط سالانه ۳ هزار میکروسیورت پرتو دریافت می کند. برای مثال پرتو دریافتی ناشی از یک بار قرار گرفتن زیر دستگاه سی تی اسکن معادل ۳ هزار میکروسیورت است که البته فقط برای چند دقیقه به طول می انجامد. بنابراین هر قدر که از مرکز تابش پرتو دورتر باشیم، پرتوگیری کمتری از اشعه های زیان آور مانند گاما دریافت خواهیم کرد. بیماری ناشی از تابش اشعه به طور کلی هر قدر پرتوگیری شخص بیشتر باشد، علائم بیماری ناشی از تابش اشعه سریع تر و شدیدتر بروز خواهد کرد. حالت تهوع و استفراغ، سردرد، خستگی و تنگی نفس و افت فشار خون از علائم اولیه این بیماری است که ممکن است حتی در ۱۰ دقیقه نخست ظاهر شوند. اثرات طولانی مدت بیماری های ناشی از تابش اشعه در مغز استخوان ها رخ می دهد که با تزریق نوعی پروتئین و یا گلبول های قرمز و یا پلاکت های خونی قابل درمان است. با این حال، زمانی که احتمال آسیب دیدگی اعضای داخلی بدن در اثر پرتوگیری از اشعه وجود داشته باشد، بسته به نوع اشعه، درمان متناسب صورت می گیرد. خطرات ناشی از حوادث در نیروگاه های هسته ای “ید رادیواکتیو” یا “رادیو ید” که برای انسان خطرناک است یکی از محصولات جانبی واکنش های شیمیایی مرتبط با اورانیوم در نیروگاه هسته ای فوکوشیمای ژاپن است. چون غده تیروئید بدن مستعد دریافت “ید رادیواکتیو” است، افرادی که در معرض خطر تشعشات این نیروگاه قرار دارند می توانند “یدات پتاسیوم” مصرف کنند، چون حاوی ترکیبات پایدار ید است و تیروئید را از آسیب ناشی از “ید رادیواکتیو” حفظ می کند. دولت ژاپن در حال حاضر “یدات پتاسیوم” بین مردم نواحی اطراف نیروگاه فوکوشیما پخش می کند. در حادثه انفجار نیروگاه چرنوبیل روسیه، “ید رادیواکتیو” در فضا پخش شد و برخی از پزشکان معتقدند که پس از مصرف علوفه آلوده به این ماده توسط گاوها، به انسان ها نیز منتقل شد و چون مقابله ای با ورود این ماده به بدن صورت نگرفت، پس از مدتی موجب بروز سرطان در افراد گشت. اما حادثه انفجار نیروگاه هسته ای دیگری نیز ۳۲ سال پیس در “تری مایل” آمریکا رخ داد که با وجود ذوب شدن راکتورهای هسته ای این نیروگاه و خروج بخشی از سوخت، فاجعه ای شکل نگرفت و هیچ نشانه ای از ابتلا به سرطان در نواحی اطراف آن نیز مشاهده نشد. به این ترتیب شکی نیست که تمامی منابع فسیلی و غیر فسیلی و هسته ای با تمام مزایا و امکاناتی که در اختیار بشر قرار می دهند، همواره مخاطراتی را نیز برای بشر به همراه دارند که شدت و ضعف آنها معمولاً در شرایط اضطراری بروز می کند.


تاریخ ارسال پست: دو شنبه 4 اسفند 1398 ساعت: 21:18